Náttúrufræðingurinn er tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags (HÍN) og Náttúruminjasafns Íslands (NMSÍ). Um er að ræða alþýðlegt fræðslurit þar sem birtar eru greinar um náttúrufræði, jafnt fræðilegar greinar í bland við almennan fróðleik. Margar greinar í ritinu fjalla um rannsóknaniðurstöður á íslenskri náttúru sem eru hvergi birtar annars staðar. Leitast er við að gera efninu skil á aðgengilegan hátt þannig að áhugasamir leikmenn sem og fræðimenn geti haft bæði gagn og gaman af, þó án þess að slakað sé á í kröfum um gæði og áreiðanleika.
Í hverjum árgangi eru fjögur hefti sem ýmist eru gefin út stök eða fleiri saman. Áskrift að tímaritinu er innifalin í félagsgjaldi HÍN. Ritið er auk þess keypt af ýmsum stofnunum og nálgast má Náttúrufræðinginn á öllum helstu bókasöfnum landsins og kaupa í lausasölu í bókabúðum Pennans Eymundsson.
Náttúruminjasafn Íslands og Hið íslenska náttúrufræðifélag gerðu með sér samning um ritstjórn og útgáfu á Náttúrufræðingnum í febrúar 2014. Frá og með 1. hefti í 84. árgangi hefur Náttúrufræðingurinn verið gefinn út í nafni félagsins (HÍN) og safnsins (NMSÍ) í samræmi við samninginn. Ritstjóri er Margrét Rósa Jochumsdóttir sem er starfsmaður HÍN og NMSÍ sem skipta með sér launakostnaðinum og útlögðum kostnaði til helminga. Afgreiðsla Náttúrufræðingsins er í húsakynnum Náttúruminjasafns Íslands, Suðurlandsbraut 24, 108 Reykjavík, þar sem ritstjórinn hefur skrifstofuaðstöðu.
SAGA NÁTTÚRUFRÆÐINGSINS
Útgáfa Náttúrufræðingsins hófst árið 1931 og hefur verið samfelld í rúmlega níu áratugi. Upphaflegt markmið með útgáfunni var að gefa út alþýðlegt rit um náttúrufræði sem þrátt fyrir margar útlitsbreytingar í gegnum tíðina, hefur haldist allar götur síðan.
Upphafsmenn ritsins og eigendur voru dr. Árni Friðriksson fiskifræðingur og dr. Guðmundur G. Bárðarson jarðfræðingur og sáu þeir um útgáfuna í sameiningu þar til Guðmundur andaðist árið 1933. Eftir það bar Árni hitann og þungann af útgáfunni með aðstoð ýmissa velunnara. Í fyrstu var hugmynd þeirra félaga með ritinu helst sú að taka saman á einn stað og halda til haga efni sem þeir sjálfir og aðrir birtu í dagblöðum um náttúrufræði á þeim tíma. Fljótlega jókst þó umfang frumsamins efnis í blaðinu og útgáfan varð stofnendunum mun erfiðari og dýrari en þeir sáu fyrir í upphafi. Fyrstu árin var útgáfa ritsins því oft á tíðum stopul. Örðugt reyndist að innheimta áskriftargjöld hjá fátækum almenningi og eftir að heimsstyrjöldin braust út var oft á tíðum vandkvæðum bundið að útvega nothæfan pappír í ritið. Að endingu árið 1940 ákvað Árni að selja hugarfóstur sitt Guðjóni Guðjónssyni yfirprentara í von um að það mætti blása lífi í útgáfuna. Þær vonir gengu ekki eftir og ári síðar skipti Náttúrufræðingurinn enn á ný um eigendur þegar Hið íslenska náttúrufræðifélag keypti ritið.
Á fyrstu árum útgáfunnar sáu ritstjórarnir að miklu leyti um skrif í ritið. Mikið af efninu samanstóð af almennum fróðleik um náttúrufræði sem þýtt var og endursagt úr erlendum heimildum enda lítið um bækur eða annað útgefið efni um náttúrufræði tiltækt á íslensku á þeim tíma. Eftir því sem íslenskum náttúrufræðingum fjölgaði jókst fjöldi þeirra sem skrifuðu greinar í ritið og að sama skapi vó efni um rannsóknir á íslenskri náttúru þyngra.
Á árunum 1996-2006 hafði Náttúrufræðistofnun Íslands umsjón með ritstjórn og útgáfu Náttúrufræðingsins samkvæmt þar að lútandi verktökusamningi við félagið. Á tímabilinu 2006-2010 hafði Náttúrufræðistofa Kópavogs umsjón með ritstjórn og útgáfu tímaritsins.
Nýr samningur um útgáfu Náttúrufræðingsins var svo gerður í febrúar 2014 við Náttúruminjasafn Íslands en með breyttu sniði frá fyrri samningum að því leyti að í fyrsta skipti var kostnaður við útgáfuna borinn af báðum útgefendum.
